قرآن کریم گاهی فاعلیت فتنه را به خدای متعال، گاهی به شیطان و در بسیاری از آیات،
به انسانها نسبت دادهاست. حتّی در یک مورد فتنه به خود شخص نسبت داده شدهاست؛
یعنی به کسانی گفته شما خودتان موجب فتنه برای خود شدید. در آیه 13 و 14 از سوره
حدید میفرماید: در روز قیامت عدّهای از ضعفاءالایمان و منافقین میبینند مؤمنین دارای نورانیتی
هستند و به راحتی از صراط عبور میکنند؛ ولی خودشان در تاریکی به سر میبرند و جلوی پایشان
را نمیبینند و نمیدانند کجا بروند. میبینند بسیاری از این مؤمنین از دوستان یا همسایگانشان بودهاند.
در حالی که آن ها را صدا میزنند، میگویند: "... انْظُرُونا نَقْتَبِسْ مِنْ نُورِکُم ... ": نگاهی به ما کنید تا
نور شما به ما هم بتابد و ما از نور شما استفاده کنیم. در جوابشان گفته میشود: "... ارْجِعُوا وَراءَکُمْ
فَالْتَمِسُوا نُورا ... ": به پشت سر خود بازگردید و کسب نور کنید! بعد از توصیف این ماجرا میفرماید: